اسبچه هايي که برنامه ضد انگلي منظم نداشته، از داروي ضد التهاب غير استروئيدي به صورت بي رويه استفاده و فعاليت بدني بالا داشته باشند احتمال رخداد زخم معده افزايش مي يابد.
نویسندگان: حسن پور علي, نادعليان محمدقلي*, مخبردزفولي محمدرضا, فروتن حسين
آدرس: * گروه علوم درمانگاهي، دانشكده پزشكي، دانشگاه علوم پزشكي تهران، تهران، ايران
مجله تحقيقات دامپزشكي (دانشگاه تهران) : 1386 , دوره 62 , شماره 5 ; از صفحه 227 تا صفحه 233
چکیده:
در پژوهش حاضر وضعيت اسبچه هاي خزر از نظر رخداد زخم معده با روش آندوسكوپي و تعيين ارتباط برخي پارامترهاي بيوشيميايي وهماتولوژي با زخم معده مورد مطالعه قرار گرفت 23 راس اسبچه خز بعد از پرهيز غذايي به مدت 16-12 ساعت به اسبچه هاي مورد بررسي و ثبت اطلاعاتي در خصوص نوع فعاليت، سابقه بيماريهاي قبلي در 3-2 ماه گذشته، سابقه بيماريهاي فعلي و نشانه هاي درمانگاهي مربوطه، نحوه برنامه ضد انگلي، سابقه و مدت زمان مصرف داروهاي ضد التهاب غير استروئيدي در 2 ماه گذشته، توانايي اسب در تمرين، جنس، سن و محيط پرورش اسب دو نمونه خون از وريد وداج حيوان جهت انجام آزمايش هاي بيوشيميايي و هماتولوژيك اخذ گرديد و دستگاه آندوسكوپي از طريق سوراخ بيني به ناحيه حلق و سپس به مري و معده هدايت شد.
در داخل معده با چرخاندن سر آندوسكوپ قسمتهاي مختلف معده مشاهده شده و در صورت وجود زخم، محل، وسعت و درجه آن مشخص و ثبت گرديد. تعيين ارتباط بين جنس دامهاي تحت مطالعه و رخداد زخم معده، ارتباط بين مصرف داروي ضد انگل و وجود زخم معده، ارتباط بين مصرف داروهاي ضد التهاب غير استروئيدي و زخم معده و همچنين ارتباط بين رخداد زخم معده و نوع فعاليت اسبهاي تحت مطالعه با استفاده از روش آماري مربع كاي وتعيين اختلاف ميانگين ها در بين گروهها با آزمون t غير وابسته انجام شد.
47.82 درصد اسبچه هاي تحت مطالعه زخم معده داشتند كه 81.8 درصد موارد در ناحيه غير غده اي و 18.2 درصد در ناحيه غده اي معده بودند. اختلاف بين رخداد زخم در دو ناحيه معده معني دار بود (p<0.01). رخداد زخم معده در جنس ماده به طور معني داري بيشتر از جنس نر بود (p<0.05). زخم معده در دام هايي که ضد انگل مصرف نکرده بودند بيشتر از دام هاي مصرف کننده ضد انگل بود.
اسبچه هايي که سابقه مصرف طولاني مدت داروي ضد التهاب غير استروائيدي داشتند بيشتر در ناحيه غده اي معده زخم داشتند و رابطه معني داري بين سابقه مصرف اين دارو و محل رخداد زخم و جود داشت (p<0.05). زخم معده در اسبچه هايي که فعاليت بدني سنگين داشتند بيشتر از دامهاي در حال استراحت بود و بين فعاليت بدني دامها و رخداد زخم معده رابطه معني داري وجود داشت (p<0.05). ميانگين مقادير کلسيم، سديم، پتاسيم، منيزيم و پروتئين تام سرم و يافته هاي هماتولوژيک در بين اسبچه هاي مبتلا و سالم اختلاف معني دار نداشت ولي ميزان فيبرينوژن سرم به طور معني داري در اسبچه هاي مبتلا به زخم معده بيشتر بود (p<0.05). زخم معده در اسبچه هاي خزر وجود دارد و اسبچه هايي که برنامه ضد انگلي منظم نداشته، از داروي ضد التهاب غير استروئيدي به صورت بي رويه استفاده و فعاليت بدني بالا داشته باشند احتمال رخداد زخم معده افزايش مي يابد لذا اقدامات پيشگيري کننده بايد به عمل آيد.
كليد واژه: اسبچه هاي خزر، آندوسكوپي، زخم معده غده اي
مق